YALIN Analiz Hizmetleri A.Ş.
Filters
Search

Hazır Giyim Tekstil Testleri

7 Kasım 2020 tarihli 31297 sayılı resmi gazetede yayınlanan BAZI TEKSTİL, KONFEKSİYON VE DERİ ÜRÜNLERİNİN DENETİMİNE İLİŞKİN TEBLİĞ (ÜRÜN GÜVENLİĞİ VE DENETİMİ: 2021/18),kısa bir süre sonra 30 Aralık 2020 tarihli 31350 sayılı resmi gazetede yayınlanan BAZI TEKSTİL, KONFEKSİYON VE DERİ ÜRÜNLERİNİN DENETİMİNE İLİŞKİN TEBLİĞ (ÜRÜN GÜVENLİĞİ VE DENETİMİ: 2021/18)’DE DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR TEBLİĞ (ÜRÜN GÜVENLİĞİ VE DENETİMİ: 2021/26) ile uygulamaları kolaylaştıracak bazı değişiklikler yapıldı.

Bu tebliğ kapsamında hazır giyimi sektörünü kapsayan hemen hemen tüm ürünlerin Azo Boyar Madde testinin yapılmış ve KKDİK yönetmeliğinin belirlediği limitlere uygun bir şekilde raporlanmış olması gerekir. Ceket, pantolon, gömlek, kaban, mont, etek, kısa pantolon, tişört, kazak vb. tüm hazır giyim eşyalarına Azo Boyar Madde testi yapılmalıdır. KKDİK yönetmeliğinde aşağıda listelenen yasaklı Azo Boyar Maddelerin kullanım limiti 30ppm (mg/kg) olarak belirlenmiştir. Bu limitin üzerinde yasaklı Azo Boyar Madde tespit edilen ürünler kalır olarak raporlanır ve bu raporla ithalat yapılamaz.

Azo Boyar Maddeler, aslında zararlı aminlerdir. Amin grupları kansorejen etkiye sahip kimyasallardır. Tekstil boyamada direk olarak azo boyar madde kullanılmaz. Kullanılan boyar maddenin ter, tükürük, ısı, ışık gibi sebeplerden ötürü, parçalanıp, indirgenerek zararlı aminlere yani azo boyar maddelere dönüşmesi mümkündür.

Azo boyar madde testine alınacak hazır giyim ürünleri; ceket, pantolon, etek, gömlek gibi ürünler tek renk olabileceği gibi birden fazla rengi beraberinde barındırabilir. Ayrıca bu ürünler aynı cins kumaştan yapılabileceği gibi birden fazla cins kumaştan da yapılabilir. Azo boyar madde testinde ürün incelenirken, her modelin, farklı kumaş ve farklı renkleri teste alınır. Her cins kumaşın boyaması birbirinden farklı olabileceği gibi, her renk boyanın da dönüşebileceği zararlı amin başkadır. Azo boyar madde testinde Laboratuvar çalışmalarımızda dikkat edilen bir diğer husus da tekstil üzerine yapılmış çeşitli baskılardır. Örneğin bir tişört elinizle kalınlığını hissedemediğiniz bir pigment boya ile de boyanmış olabilir, kalınlığını dokunmadan sadece bakarak da anlayabileceğiniz plastisol baskı ile de boyanmış, ürün üzerinde bir logo ya da baskı yapılmış olabilir. Tüm bu durumlar ayrı ayrı değerlendirilerek test çalışmaları sürdürülür.

Hazır giyim ürünlerinde, örneğin pantolon etiketi, etek, gömleğin cep ayrıntısı ya da mont ya da kabanın kendisi gerçek deri ürünü ile yapılmış olabilir. Bu durumda da derileri boyarken kullanılan boyalar risk oluşturur.

Azo Boyar Madde test yöntemlerinin standart metotları aşağıdaki gibidir.

  •          TS EN ISO 14362-1 - Tekstil - Azo boyar maddelerden türetilen belirli aromatik aminlerin tayini için yöntemler - Bölüm 1: Liflerde ekstraksiyon yapılarak ve yapılmadan elde edilebilen belirli azo boyar maddelerin kullanımının tespiti
  •          TS EN ISO 14362-3 -  Tekstil - Azo boyar maddelerden türetilen belirli aromatik aminlerin tayini için yöntemler - Bölüm 3: 4-aminoazobenzen açığa çıkarabilen belirli azo boyar maddelerin kullanımının tespiti
  •          TS EN ISO 17234-1 - Deri - Boyalı derilerde bazı azo boyar maddelerinin tayini için kimyasal deneyler - Bölüm 1:Azo boyar maddelerden elde edilen aromatik aminler için tayin
  •          TS EN ISO 17234-2                 Deri - Boyalı derilerde belirli azo boyar maddelerin tayini için kimyasal deneyler - Bölüm 2: 4-aminoazobenzen tayini

 

Yasaklı aminler listesi şöyledir;

SIRA NO             REFERANS STANDART                                   CAS NO

1                            4-Aminobiphenyl                                            92-67-1

2                            Benzidine                                                           92-87-5

3                            4-chloro-o-toluidine                                      95-69-2

4                            2-naphthlamin                                                 91-59-8

5                            o-aminoazotoluene                                       97-56-3

6                            2-amino-4-nitro toluene                              99-55-8

7                            4-Chloroaniline                                                106-47-8

8                            2,4-diaminoanisole                                        615-05-4

9                            4,4-diaminodiphenylmethane                   101-77-9

10                         3,3-Dichlorobenzidine                                   91-94-1

11                         3,3-Dimethoxybenzidine                             119-90-4

12                         3,3-Dimethylbenzidine                                 119-93-7

13                         4,4-methylenedi-o-toluidine                      838-88-0

14                         p-cresidine                                                        120-71-8

15                         4,4-Methylene-bis(2-chloraniline)           101-14-4

16                         4,4-oxydianiline                                               101-80-4

17                         4-thiodianiline                                                  139-65-1

18                         o-toluidine                                                        95-53-4

19                         2,4-toluendiamine                                         95-80-7

20                         2,4,5-Trimethylaniline                                   137-17-7

21                         o-Anisidine                                                        90-04-0

22                         4-aminoazobenzene                                     60-09-3