7 Kasım 2020 tarihli 31297 sayılı resmi gazetede yayınlanan BAZI TEKSTİL, KONFEKSİYON VE DERİ ÜRÜNLERİNİN DENETİMİNE İLİŞKİN TEBLİĞ (ÜRÜN GÜVENLİĞİ VE DENETİMİ: 2021/18),kısa bir süre sonra 30 Aralık 2020 tarihli 31350 sayılı resmi gazetede yayınlanan BAZI TEKSTİL, KONFEKSİYON VE DERİ ÜRÜNLERİNİN DENETİMİNE İLİŞKİN TEBLİĞ (ÜRÜN GÜVENLİĞİ VE DENETİMİ: 2021/18)’DE DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR TEBLİĞ (ÜRÜN GÜVENLİĞİ VE DENETİMİ: 2021/26) ile uygulamaları kolaylaştıracak bazı değişiklikler yapıldı.
Çanta ithalatı sektöründeki neredeyse tüm ürünler; kadın çanta, laptop çantası, cüzdan, okul çantası, bavullar vb. bu tebliğ kapsamında denetime tabidir. Tebliğde belirtildiği üzere bu ürünlerde istenilen test Azo Boyar Madde testidir. Test edilen ürünlerin limitleri KKDİK yönetmeliğinde belirlenmiştir. 23 Haziran 2017 tarih ve 30105 sayılı resmi gazetede yayınlanan T.C. Çevre ve Şehircilik Bakanlığından Kimyasalların Kaydı, Değerlendirilmesi, İzni ve Kısıtlanması Hakkında Yönetmelik yani KKDİK yönetmeliğinde Azo Boyar Madde içeren ürünler için kullanılabilir limit 30mg/kg (ppm) ‘dir.
Her ne kadar test ismi azo boyar maddeler olsa da aslında Standart metot ismi azo boyar maddelerin indirgenmesi ile açığa çıkan zararlı aminlerin tayini şeklindedir ve aşağıda tüm standart metot isimlerine yer verilmiştir.
Çanta vb. ürünler tekstil, polimer-suni deri, gerçek deri materyaller kullanılarak üretilir. Bu ürünler belirli boyama ve baskı işlemlerinden geçerler. Çanta ürünlerinde ayrıca tekstil astarı da kullanılır. Bu astarlar da tek renk olabileceği gibi birden fazla renk ya da baskı içeren ürünler olabilir. İşte çanta ürünlerini oluşturan tüm bu teste uygun kısımların Azo Boyar Madde testinden geçmiş olması gerekir.
Çanta ithalatı yapılmadan önce Akredite ve Ticaret Bakanlığından onaylı Laboratuvarımızda ürünlerinize Azo Boyar Madde testi yaptırmanız ithalat sırasında yaşanabilecek aksaklıkları ortadan kaldırır. İthalat öncesi yaptırdığınız azo boyar madde testi raporu ile yapacağınız TAREKS başvurusu sonrası, ürünlerinizi gümrükte bekletmeden çekebilirsiniz.
Azo Boyar Madde test yöntemlerinin standart metotları aşağıdaki gibidir.
- TS EN ISO 14362-1 - Tekstil - Azo boyar maddelerden türetilen belirli aromatik aminlerin tayini için yöntemler - Bölüm 1: Liflerde ekstraksiyon yapılarak ve yapılmadan elde edilebilen belirli azo boyar maddelerin kullanımının tespiti
- TS EN ISO 14362-3 - Tekstil - Azo boyar maddelerden türetilen belirli aromatik aminlerin tayini için yöntemler - Bölüm 3: 4-aminoazobenzen açığa çıkarabilen belirli azo boyar maddelerin kullanımının tespiti
- TS EN ISO 17234-1 - Deri - Boyalı derilerde bazı azo boyar maddelerinin tayini için kimyasal deneyler - Bölüm 1:Azo boyar maddelerden elde edilen aromatik aminler için tayin
- TS EN ISO 17234-2 Deri - Boyalı derilerde belirli azo boyar maddelerin tayini için kimyasal deneyler - Bölüm 2: 4-aminoazobenzen tayini
Yasaklı aminler listesi şöyledir;
SIRA NO REFERANS STANDART CAS NO
1 4-Aminobiphenyl 92-67-1
2 Benzidine 92-87-5
3 4-chloro-o-toluidine 95-69-2
4 2-naphthlamin 91-59-8
5 o-aminoazotoluene 97-56-3
6 2-amino-4-nitro toluene 99-55-8
7 4-Chloroaniline 106-47-8
8 2,4-diaminoanisole 615-05-4
9 4,4-diaminodiphenylmethane 101-77-9
10 3,3-Dichlorobenzidine 91-94-1
11 3,3-Dimethoxybenzidine 119-90-4
12 3,3-Dimethylbenzidine 119-93-7
13 4,4-methylenedi-o-toluidine 838-88-0
14 p-cresidine 120-71-8
15 4,4-Methylene-bis(2-chloraniline) 101-14-4
16 4,4-oxydianiline 101-80-4
17 4-thiodianiline 139-65-1
18 o-toluidine 95-53-4
19 2,4-toluendiamine 95-80-7
20 2,4,5-Trimethylaniline 137-17-7
21 o-Anisidine 90-04-0
22 4-aminoazobenzene 60-09-3
